Αγαπητοί συνάδελφοι, η συζήτηση σίγουρα είναι σημαντική. Δυστυχώς αυτό που βλέπουμε όλα τα τελευταία χρόνια είναι μία υποχώρηση του πολιτικού ενδιαφέροντος γύρω από τα ευρωπαϊκά.

Η αλήθεια είναι ότι η Ευρώπη - και αυτό είναι και το μήνυμα που βγήκε από την απόρριψη από δύο δημοψηφίσματα στη Γαλλία και στην Ολλανδία της Συνταγματικής Συνθήκης, αλλά και από τον αυξανόμενο ευρωσκεπτικισμό, την απογοήτευση και την κριτική- από κει που ήταν η αυτονόητη ελπίδα για μία δεδομένη πρόοδο και μία ευημερία για όλους τους λαούς της Ευρώπης, έχει αρχίσει πια να μην μπορεί να είναι η αυτονόητη απάντηση.

Αυτό, δυστυχώς, αντανακλάται και στο να κάνουμε λίγο αυτοκριτική και τα ίδια τα κόμματα - πολλές φορές ασχολούμαστε με αυτά τα Θέματα - και Θα έλεγα και στο το πώς οργανώνεται ο δημόσιος λόγος στη χώρα μας.

Το λέω αυτό, γιατί θα καταλήξω πάλι, κλείνοντας, στο ότι η έννοια και η πρόταση του δημοψηφίσματος πρέπει να ενταχθεί και σε αυτή τη συλλογιστική, της συμμετοχής και της πολιτικοποίησης των ευρωπαϊκών συζητήσεων και εξελίξεων.

Πιστεύω ότι η απόρριψη - αλλά και από τους λαούς που δεν υπήρχε απόρριψη, γιατί ενδεχομένως δεν έγινε δημοψήφισμα - και η κριτική διάθεση που υπήρξε για τη συνταγματική Συνθήκη, δεν αφορούσε σε μεγάλο βαθμό - παρά ελάχιστο - το κείμενο αυτό καθ’ αυτό της Συνθήκης. Ήταν περισσότερο μία διαμαρτυρία για τρεις, αν θέλετε, διαπιστώσεις που ζει καθημερινά ο Ευρωπαίος πολίτης. Μία κρίση στρατηγικής ως προς τον προσανατολισμό των ευρωπαϊκών πολιτικών και πραγμάτων, μία κρίση εμπιστοσύνης στο Θεσμικό πλαίσιο, με τον τρόπο που λειτουργεί, μία πολύ μεγάλη ανακολουθία πολιτικών στόχων, που τίθενται από τα ευρωπαϊκά Όργανα και πώς υλοποιούνται και φυσικά μία ανακολουθία σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες που αντιμετωπίζουν οι λαοί της Ευρώπης.

Φυσικά, όλο αυτό σε ένα πλαίσιο που διαμορφώνεται ένα νέο διεθνές περιβάλλον, όπου η Ευρώπη έχει δείξει ότι αδυνατεί να έχει μία ενιαία πολιτική παρέμβασης. Πρόσφατο παράδειγμα το ζήτημα του Κοσσόβου, όπου κυριολεκτικά μέσα στον ευρωπαϊκό χώρο ήταν άκρως απογοητευτική και Θα έλεγα και επικίνδυνη για την προοπτική των εξελίξεων γύρω μας, η αδυναμία ενιαίας στάσης της Ευρώπης και φυσικά η αβεβαιότητα η κοινωνική, που νομίζω ότι είναι και το κρίσιμο θέμα.

Δυστυχώς, η Ευρώπη για ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των πολιτών έχει ταυτιστεί με λογικές, που εγώ δεν τις συμμερίζομαι ότι είναι έτσι - πιστεύω ότι υπάρχει η δυνατότητα του άλλου δρόμου - νεοφιλελεύθερων, μονόδρομων και διαχειριστικών απόψεων.

Η Συνθήκη της Λισσαβόνας είναι στα αλήθεια ένας συμβιβασμός. Ειπώθηκε και πριν. Και θα έλεγα ότι ο τίτλος Θα ήταν καλύτερα «μεταβατική Συνθήκη». Είπε ο κ. Ιωακειμίδης πριν ότι για πολλά χρόνια δεν Θα γίνει θεσμική συζήτηση. Κατά τη γνώμη μου και με την εμπειρία που έχω από τα ευρωπαϊκά Θέματα, είναι μία μεταβατική Συνθήκη. Είναι μία Συνθήκη, η οποία έκανε κάποιες απαραίτητες, αν θέλετε, Θεσμικές αλλαγές, προκειμένου να μπορέσει η διευρυμένη Ευρώπη των είκοσι επτά να συνεχίσει να πορεύεται και μάλιστα σε μία κρίσιμη περίοδο. Διότι ξέρουμε ότι το έτος 2009 Θα είναι το κρίσιμο κι εκεί Θα κριθούν στα αλήθεια οι πολιτικές κατευθύνσεις, καθώς ανοίγει ξανά το δημοσιονομικό πακέτο, ανοίγει ξανά το κομμάτι που αφορά την Κοινή Αγροτική Πολιτική και μπαίνει ξανά στο τραπέζι, με την ολοκλήρωση της συζήτησης για τη Συνθήκη, το ζήτημα των μελλοντικών διευρύνσεων και του μελλοντικού προσανατολισμού.

Για μένα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το κύριο πρόβλημα της Ευρώπης είναι πολιτικό. Είναι ζήτημα πολιτικής κατεύθυνσης, είναι ζήτημα πολιτική βούλησης και φυσικά, με σαφή ιδεολογικά και πολιτικά χαρακτηριστικά ως προς τις επιλογές.

Θα έλεγα, λοιπόν, ότι δεν κάνουμε καλό στην Ευρώπη όταν αναδεικνύουμε λογικές μονόδρομων και όταν αναδεικνύουμε απλώς τη διαχειριστική και θεσμική της προσέγγιση, χωρίς να υποτιμώ τη σημασία της. Διότι βέβαια και αυτά που ζούμε -τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, τα ευρωπαϊκά προγράμματα- έχουν έντονη διαχειριστική πλευρά, αλλά αλίμονο, δεν μπορούν να είναι αποτελεσματικά και να είναι η απάντηση, αν δεν τεθούν σε ένα συνολικό σχεδιασμό.

Πολύ σύντομα όσον αφορά αυτή καθ’ αυτή τη μεταρρυθμιστική Συνθήκη.

Πιστεύω πραγματικά ότι φέρνει βελτιώσεις. Έχει τεράστια ελλείμματα και ανεπάρκειες. Έχει καταναλώσει πάρα πολύ κείμενο σε ευχολόγια και διακηρύξεις. Αυτά υπάρχουν πάντα στα κείμενα. Έχει, όμως, συγκεκριμένες βελτιώσεις και Θα αναφερθώ συγκεκριμένα σε δέκα σημεία που για εμένα είναι βελτίωση θετική, που όμως μπορούν να μείνουν κενό γράμμα. Διότι το ζήτημα δεν είναι Θεσμικό. Επαναλαμβάνω ότι είναι πολιτικό.

Η ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι ζητούμενο και πολύ περισσότερο που έχουμε ενίσχυση για πρώτη φορά στα δημοσιονομικά. Και αυτό είναι κρίσιμο για τη χώρα μας, κρίσιμο για την κοινωνική Ευρώπη και για τις χώρες της περιφέρειας.

Ενίσχυση των Εθνικών Κοινοβουλίων. Ζήτημα σημαντικό.

Για να μη μείνει, όμως, κενό γράμμα, επαναλαμβάνω κι εγώ, κύριε Πρόεδρε, την ανάγκη που τέθηκε και στην πρώτη μας συνεδρίαση να κάνουμε πιο ουσιαστική την παρέμβαση του Εθνικού μας Κοινοβουλίου. Δηλαδή, όχι απλώς να ενημερώνουν οι Υπουργοί, αλλά οι Υπουργοί να έρχονται εκ των προτέρων, όπως γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες -χαρακτηριστικά στη Δανία - στην ουσία πριν πάνε να πάρουν αποφάσεις και να δεσμεύονται.

Λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία. Κρίσιμο Θέμα. Σημαντικό. Θα μείνει κενό γράμμα αν δεν έχει πολιτικές, κοινωνικές δυνάμεις να το στηρίξουν, να το υλοποιήσουν. Εδώ μπαίνει και το Θέμα των ευρωπαϊκών πολιτικών δυνάμεων και των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων.

Διαφάνεια στο Συμβούλιο. Απαραίτητη. Δεν μπορεί να υπάρχουν λογικές διευθυντηρίων και πολύ περισσότερο σε μία φάση που είναι ανάγκη να υπάρχουν στρατηγικές αποφάσεις.

Εκλογή Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι σημαντικό. Και επίσης είναι πολύ πιο σημαντικό το ότι ταυτίζεται με τους συσχετισμούς στις Ευρωεκλογές, που Θα έχουμε σε ένα χρόνο.

Άμεση πολιτικοποίηση, λοιπόν, της μάχης για την Ευρώπη, πεδίο αγώνα πολιτικού και κοινωνικού. Και το έδειξε το Ευρωκοινοβούλιο. Και ήμουν και Ευρωβουλευτής, όπως και ο συνάδελφος ο Πάνος ο Μπεγλίτης στην προηγούμενη φάση -στην ισχύουσα βέβαια Ευρωβουλή- όταν το Κοινοβούλιο απέρριψε Επίτροπο, τον Μπουτιλόνε και όταν έφερε τον Μπαρόζο σε δεύτερη ακρόαση ακριβώς ζητώντας δεσμεύσεις, ανεξάρτητα του πόσο αποτελεσματικές ήταν μετά οι πολιτικές.

Επί τροχάδην: Το θέμα της ρήτρας, της αλληλεγγύης και της συνδρομής. Είναι κατάκτηση. Και αυτό μπορεί να μείνει κενό γράμμα, αν δεν υπάρχει η ΚΕΠΑ. Μία ΚΕΠΑ, όμως, που πραγματικά να βασίζεται σε αρχές και στις βασικές ανάγκες.

Ολοκληρώνω με μία μόνο διαπίστωση όσον αφορά δύο σημεία, κύριε Πρόεδρε.

Θεωρώ - γιατί έχει και ιδιαίτερη επικαιρότητα - ότι δεν πρέπει να ταυτίζουμε την εσωτερική αγορά με μία νεοφιλελεύθερη αντίληψη. Στο κείμενο που έχουμε και συζητάμε, για να επικυρώσουμε, αναφέρεται η δυνατότητα να κατοχυρωθεί στο πλαίσιο εσωτερικής αγοράς ο ρόλος των δημοσίων κοινωφελών υπηρεσιών, αυτό που λέμε επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας. Έχει ιδιαίτερη επικαιρότητα τώρα που συζητάμε τα θέματα του ΟΤΕ, της ΔΕΗ και όλα τα ζητήματα επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας.

Υπάρχει, λοιπόν, η δυνατότητα για έναν άλλο δρόμο στην Ευρώπη με αυτή τη Συνθήκη. Κριτικά τη στηρίζουμε. Κριτικά και επισημαίνοντας όλες τις αρνητικές πλευρές. Και βέβαια, είμαστε συνεπείς και ζητούμε να υπάρξει δημοψήφισμα, γιατί είναι θέμα συμμετοχής και απόφασης του ελληνικού λαού - η πορεία της Ευρώπης- και όλων των ευρωπαϊκών λαών από κοινού. Σας ευχαριστώ.